برترین معلمان تاریخ – نگاهی به چند تن از معلمان بزرگ به مناسبت روز معلم

بدون شک روز ۱۲ اردیبهشت یکی از زیباترین روزهای تقویم شمسی است که در آن ارزش معلمان و سختی‌های کار آنها مورد توجه و ستایش جامعه قرار می‌گیرد. معلمی در تمام دنیا به عنوان یکی از مقدس ترین مشاغل تعریف شده است. معلمان نقش بسیار عظیمی در آموزش و پرورشی دارند که از سنین پایین شروع می‌شود. آنچه که حرفه معلمی را مقدس می‌کند، لمس زندگی دانش آموزان و همچنین ارائه دانش به آنها توسط آن معلم است. قطعا به این حقیقت واقف هستید که معلمانی در طول تاریخ بوده‌اند که نام آنها با حروف طلایی در دفترچه گذر زمان حک شده است و به همین منظور قصد داریم در این نوشته از تکست لکست به معرفی چند تن از آنها بپردازیم.

۱. آن سالیوان (Anne Sullivan)

این یک واقعیت غیرقابل انکار است که معلمان تاثیر بسزایی در پرورش نسل خود دارند. آن سالیوان معلمی بود که به تعلیم و تربیت اهمیت زیادی قائل بود و سبک تدریس نوآورانه ای را در پیش گرفت. او زمانی که تنها پنج سال داشت بیشتر بینایی خود را از دست داد، اما با عمل‌هایی که بعداً انجام داد، بینایی‌اش کمی بهبود یافت. سالیوان با هلن کلر ملاقات کرد که بعدها به یک نویسنده معروف تبدیل شد. هلن کلر دختر کوچکی بود که بینایی و شنوایی خود را از دست داد و قادر به حرف زدن نبود. زندگی او زمانی تغییر کرد که مادرش آن سالیوان را به عنوان معلم وی استخدام کرد. برای برقراری ارتباط با هلن، آن سالیوان ابتدا به او یاد داد که با انگشتانش بنویسد. در حالی که او یک شی را به دست هلن می‌داد تا نام آن را تشخیص دهد، هلن نام آن را با انگشتانش روی دست دیگرش می‌نوشت. در نتیجه‌ی تحصیلاتی که در سال‌های بعد دریافت کرد، هلن اولین فرد کم بینا و کم‌شنوا بود که مدرک لیسانس هنر دریافت کرد. آن سالیوان به خاطر شیوه خلاقانه و تاثیرگذار خود هنوز هم مورد ستایش قرار می‌گیرد.

۲. ارسطو (Aristotle)

ارسطو که او را «معلم اول» می‌نامند و به خاطر مشارکت‌هایش در دنیای فلسفه شهرت دارد، همواره بر اهمیت تعلیم و تربیت و معلمان تأکید داشته است. فیلسوف یونانی که مشهور به تأسیس مدرسه خود در سال ۳۳۵ به نام «لیکیون» در آتن است، در طول زندگی و حتی پس از آن با میراث ماندگار خود سهم بزرگی در توسعه آموزش و پرورش داشت. ارسطو با این استدلال که مسئولیت اولیه معلمان این است که با انجام اشتباهات به کودکان اجازه دهند به طور طبیعی بیاموزند، با جمله معروف خود تأکید می‌کند که چقدر برای معلمان ارزش قائل است: «کسانی که کودکان را به خوبی تربیت می‌کنند بیشتر مورد تجلیل هستند تا کسانی که آنها را تولید می‌کنند؛ زیرا والدینشان فقط به آنها زندگی دادند، اما معلمانشان هنر خوب زیستن را.» اشتیاق به طبیعت، منطق، و خرد او را به انجام کارهایی سوق داد که در ریاضیات، فیزیک، زیست شناسی، سیاست و غیره مدرن منعکس شده است. ارسطو در کتاب خود حیوانات را طبقه‌بندی کرد. ارسطو همچنین به عنوان پدر جانورشناسی شناخته می‌شود، جایی که موجودات زنده را به طور کل طبقه‌بندی کرد. او در زمینه‌های فیزیک، روان‌شناسی، هواشناسی، اخلاق، سیاست و شعر نیز مشارکت داشت! پس از 2300 سال، کمک‌های این فیلسوف و معلم بزرگ همچنان در عصر حاضر تأثیرگذار است!

۳. ماریا مونته سوری (Maria Montessori)

ماریا مونته سوری، که روش آموزشی او تا امروز به کرات مورد استفاده قرار گرفته و فلسفه تعلیم و تربیت را هدایت کرده است، به عنوان تنها دانش آموز دختر در یک مدرسه تربیت معلم در ایتالیا در سال 1870 تحصیل کرد. مونته سوری پس از دریافت مدرک دکتری خود، یک مرکز مراقبت از کودکان در رم افتتاح کرد و در آنجا روش‌های آموزشی کاربردی را مشاهده کرده و مورد ارزیابی قرار داد. ماریا مونته سوری متوجه شد که کودکان می‌توانند از طریق فعالیت، بهترین‌ها را بیاموزند و روش‌هایی را برای رسیدن به این هدف مطرح کرد. به این ترتیب، او با ایجاد محیطی که به فرآیندهای یادگیری کودکان کمک می‌کند، مثلا با داشتن میز و صندلی‌های مناسبی که برای آنها ساخته شده است، فضایی مناسب برای آنها ایجاد کرد. در نتیجه، مونته سوری که روش خود را با روش‌‎های علمی پشتیبانی می‌کرد، با مطالبی که برگرفته از زندگی روزمره است و رویکردی که به تک تک کودکان می پردازد، یکی از پیشگامان دنیای آموزش است!

۴. فردریش فروبل (Friedrich Fröbel)

فریدریش فروبل، معلم آلمانی، بر اهمیت شروع زودهنگام آموزش تاکید می‌کند. فروبل، که کشف کرد مهم‌ترین دوره رشد مغز انسان بین 0 تا 3 سالگی است، تحقیقات خود را در مورد غرایز و انگیزه‌های کودک ادامه داد. او این ایده را داشت که فرد باید استعدادهای طبیعی خود را در محیطی آزاد و تحت راهنمایی معلمان کشف کند. فروبل با رویکردی که بر رابطه بین طبیعت و آموزش تاکید دارد، همراه بوده و جزو پیشگامان در زمینه ایجاد مهدکودک‌های امروزی محسوب می‌شود.

۵. خایمه اسکالانته (Jaime Escalante)

خایمه اسکالانته یک معلم بولیویایی-آمریکایی بود که به خاطر کارش در آموزش ریاضیات به دانش‌آموزان دبیرستان گارفیلد در شرق لس‌آنجلس شهرت داشت. او به دلیل موفقیت خود در آماده‌سازی دانش‌آموزان برای آزمون حساب دیفرانسیل و انتگرال پیشرفته، با موفقیت در این آزمون و ادامه کار در زمینه‌های STEM، شهرت ملی کسب کرد.

۶. سایوتریبای فوله (Savitribai Phule)

ساویتریبای فوله یک اصلاح‌طلب اجتماعی، شاعر و تعلیم‌گر پیشگام هندی بود که به همراه همسرش جیوتیرائو فوله از حقوق زنان و تحصیلات در هند قرن 19 دفاع می‌کرد. او در سال 1848 اولین مدرسه دخترانه را در پونا تأسیس کرد و هنجارهای اجتماعی را به چالش کشید. ساویتریبای فوله فعالانه علیه تبعیض و غیرقابل لمس بودن طبقات مبارزه کرد و از استعداد خود در نوشتن برای رسیدگی به بی عدالتی‌های اجتماعی استفاده کرد. میراث او به عنوان نمادی از شجاعت، انعطاف پذیری و اندیشه مترقی همچنان الهام بخش طرفداران برابری و آموزش در هند است.

۷. ایزاک نیوتون (Sir Isaac Newton)

نیوتن یک ریاضیدان، فیزیکدان و ستاره‌شناس برجسته انگلیسی بود که سهم قابل توجهی در زمینه‌های ریاضیات، فیزیک و نجوم داشت. دستاوردهای پیشگامانه او شامل فرمول بندی قوانین حرکت، پیشنهاد قانون گرانش جهانی، توسعه مشترک حساب، انجام آزمایش‌ها در اپتیک و اختراع تلسکوپ بازتابی است. کار او، به ویژه در کتابش «اصول ریاضی فلسفه طبیعی»، تحولی بزرگ در علم ایجاد کرد و پایه‌های مکانیک کلاسیک و فیزیک مدرن را بنا نهاد. میراث نیوتن به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ همچنان درک ما از جهان را شکل می‌دهد. توانایی بی نظیر او در تدریس این مسائل به ویژه در دانشگاه کمبریج، تا حد زیادی مسیر تاریخ را نیز دگرگون کرده است.

۸. فیثاغورث (Pythagoras)

فیثاغورث فیلسوف، ریاضی‌دان و معلمی بود که نظریه‌های او هنوز در مدارس تدریس می‌شود. او را به خاطر قضیه مثلث قائم الزاویه فیثاغورث می‌شناسند و لقب «پدر اعداد» به وی اطلاق شده است. همچنین فیثاغورث رابطه بین ریاضی و موسیقی را ابداع کرد. فیثاغورث در حدود ۴۹۵ تا ۵۷۰ سال قبل از میلاد می‌زیست. او مؤسس مکتب فیثاغوری بود که در آن ریاضیات، موسیقی و فلسفه آموخته می‌شد. فیثاغورث یکی از نخستین متفکرانی بود که ایده‌های ریاضی را در فلسفه و علوم به کار برد.  

۹. آلبرت اینشتین (Albert Einstein)

آلبرت اینشتین یک فیزیکدان نظری مشهور آلمانی‌الاصل بود که به خاطر کارهای پیشگامانه‌اش در مورد نظریه نسبیت شهرت داشت. اینشتین به عنوان معلم، سمت‌های آکادمیک مختلفی داشت، از جمله در موسسه مطالعات پیشرفته در پرینستون، جایی که او به دلیل روش‌های نوآورانه تدریس و توانایی در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده شهرت داشت. اشتیاق او به آموزش و تعهد به الهام بخشیدن به نسل‌های آینده دانشمندان، اثر قابل توجهی در زمینه فیزیک و دانشگاه بر جای گذاشت.

کلام پایانی

همه این 9 معلم کمک‌های قابل توجهی به جهان کرده‌اند و کار آنها هنوز هم به نوعی در درون ما زندگی می‌کند و نشان دهنده‌ی وجود ما است. این 9 معلم قطعا اثری در ذهن، قلب و جهان ما به جا گذاشته‌اند! اگر شما هم رویای تبدیل شدن به معلمی به یاد ماندنی در تاریخ را دارید، قطعا با پشتکار خود می‌توانید بخشی از لیست‌های این چنینی باشید. بسیاری از معلمان دیگر نیز هستند که می‌توانستند در این لیست باشند؛ می‌توانید معلمان دیگری را معرفی کنید؟